Ezgi Duman   Bu çalışmanın maksadı hayalet, adalet ve siyaset arasındaki ilişkiyi hem güncel hem de felsefi boyutuyla tartışmaktır. Bu doğrultuda hem kayıplar, hayatta olmayanlar hem de Marx ve Engels'in Komünist Manifesto'da bahsettiği “komünizm hayaleti” bağlamında, hayaletin geri gelerek musallat oluşunun etkilerinden bahsedilmiştir. Bu etkiler çağımıza musallat olmuş unutma hastalığına ve siyasetsizleştirmeye karşı birtakım imkânlar barındırmaktadır. Zaten tam da bu noktadan kapı, mesiyanik dar kapı, imkân ve adalet fikrine açılmaktadır. Benjamin’in bahsettiği gibi, geçmiş yıkıntılarla dolu olsa da tarihsel materyalist gerekirse saatleri …

Alev Özkazanç   Queer ve feminist aktivizme ilişkin bir takım güncel semptomlara dikkatinizi çekerek başlamak istiyorum. Belirli bir ruh halinin, çok da iyi olmayan ruh halinin belirtileri bunlar. Bu semptomlar hem güncel eleştirel düşünceye hem de iktidar, yasa ve hukukla ilgili tartışmalara ışık tutacak şekilde analiz edilmeyi hak ediyor. Öncelikle semptom derken, bunların herkese semptom gibi görünmediğini, tersine normal bir durum ya da parlak bir direniş biçimi olarak algılandığını belirtmek gerekir. Öte yandan bunlar sadece bana değil, başka pek çok kişiye de …

Mehman A. Damirli   Türkiye’de genel nitelikli teorik hukuk bilim dalının ismine ilişkin genel kabul görmüş bir yaklaşım yoktur. Bu bilim dalı için onun tarihî gelişim süreci boyunca çeşitli isimler kullanılmıştır: “hukukun umumî esasları” (Arsal, 1937), “hukukun umumî prensipleri” (Yörük, 1949), “genel hukuk bilgisi” (Hirş, 2001: 19)1, “genel hukuk teorisi” (Çağıl, 1971; Aral, 1975; Özbilgen, 1976; İzveren, 1994; Işıktaç, 1991, 2015, 2021; Yörükoğlu, 1982; Aktaş, 2018; Karahanoğulları, 2002; Oğuz, 2002), “umumî hukuk nazariyesi” (Çağıl, 1971), “hukuk umumî nazariyesi”/“hukuk umumî teorisi” (Kunter, 1989, …

Buğrahan Fertellioğlu Türkçe hukuk düşüncesinde geniş kapsamlı bir teori eksikliği herkesin iyi bildiği bir hakikat. İstisnai olarak kaleme alınan metinleri bir kenara bırakacak olursak, alanda eser veren araştırmacılar -biraz da akademik yazı pratiğinin cesaret kırıcı hakem ve jüri uygulamaları nedeniyle- araştırma konularının teorik yönlerini öne çıkaran ve küçük de olsa yeni bir perspektif öneren metinler yazmaktan imtina ediyorlar. Bu eksiklik hem ceza hukuku, anayasa hukuku, medeni hukuk, borçlar hukuku gibi hukuk disiplininin tekil alanlarındaki çalışmalar, hem de hukuk teorisini daha geniş …

Costas Douzinas Türkçesi: Yusuf Enes Karataş   Çeviride kullanılan orijinal metin: Costas Douzinas, “Adikia: On Communism and Rights”, Critical Legal Thinking, https://criticallegalthinking.com/2010/11/30/adikia-on-communism-and-rights/. Tam metin için tıklayınız. (PDF)

Hukuk Kuramı dergisi, hukuk-kuramsal çalışmaların paylaşılabileceği bir mecra olmayı hedefliyor ve hukuk kuramı kavramının geniş bir perspektifle ele alınmasının ve çok-disiplinli çalışmaların gerekliliğini savunuyor. Bu çerçevede yapacağınız hukuk- kuramsal tüm katkılarla beraber hukuk kuramına dair tartışmaları, literatürü sürdürmeyi ve geliştirmeyi istiyoruz. Yılda 3 sayı olarak internet üzerinden yayınlanan ve hakemli bilimsel bir dergi olan Hukuk Kuramı'nın 2024 yılı Ocak ayında çıkacak sayısına katkılarınızı bekliyoruz. Yazı son teslim tarihi: 8 Aralık 2023 Sayı editörleri: Yusuf Enes Karataş-Hazal Gül Yazılarınızı hukukkurami@gmail.com adresine gönderebilirsiniz. Yayın koşullarımız için …

Ezgi Duman   Kafka'nın Mavi Oktav Defterlerinde dediği gibi, yasanın sesini aralıksız duyuyoruz. Bundan şimdilik ve belki sonrası için de kaçış yok gibi görünüyor. Yasanın bazen dümdüz bazen de kendi bindiği dalı keserek hayatımıza daha fazla hükmettiği, yani sesini daha gür çıkardığı zamanlardan geçtiğimiz de aşikâr. Böyle zamanlarda yasayı farklı suretleriyle tartışmak, menşeini, membaını, haliyle maksadını, -varsa şayet böyle bir yer- varacağı mahalli yeniden soruşturmak, ilk bakışta görünenin aksine daha manidar olsa gerek. Haliyle elinize almış olduğunuz bu dergiye hayat ve bugüne …

Hasan Kılıç     Özet: Türkiye’de güvenlik devletinin oluşumu hem küresel siyasetteki dönüşümlerden etkilenmiş hem de Türkiye’nin güvenlik bakiyesinin çeşitli unsurlarını barındırmıştır. Bu makale, Türkiye’de güvenlik devletinin oluşumunun yasal ve kurumsal izlerini takip etmektedir. Böylece devlet ile nüfus arasında kurulan iktidar ilişkilerini değerlendirmektedir. Bu kapsamda makalenin temel önermesi Türkiye’de devletin dönüşümünün yeni egemenlik kiplerini ürettiği ve bunu da güvenlikleştirme politikaları kapsamında ortaya çıkan iktidar ilişkileri ekseninde elde ettiğidir. Makale, güvenlikleştirme politikaları bağlamında gerçekleşen bu dönüşümle birlikte egemenin yeni sureti üzerine tartışma yürüterek sonlanmaktadır. Anahtar Kelimeler: Devlet, …

İbrahim Çöllü   Özet: Carl Schmitt’in siyasal kuramında “devlet çağı” kavramı, açık ve net ayrımların yapılabildiği Batı Avrupa kamu düzenini anlatır. Bu çağın temel özelliği iç ve dış, savaş ve barış, taraf ve tarafsızlık gibi temel ayrımlara dayalı kamu hukuku sorunlarının da net bir biçimde formüle edilip çözülebildiği bir çağdır aynı zamanda. Buna karşın, 20. yüzyılın son çeyreğinde yaşanan siyasal ve sosyal dönüşümler, neoliberal siyasal rasyonaliteyi küresel ölçekte yaygın kılmaya çalışmaktadır. Çağımızda hâkim bir toplum modeli haline gelen neoliberal toplumun dünyası, post-politik toplumdur. …

Burçin Aydoğdu     Özet: Eşitlik kavramının kökleri matematiksel olsa da sosyal bilimlerde, özellikle hukuk ve siyaset felsefesi alanlarında merkezi bir anlamı vardır. Eşitlik yerine geçebilecek terimler arasında denge, ayrımcılık yapmama, ortak statü, hakların eşitliği gibi kavramlar yer alsa da “eşitlik” kavramı sembolik bir nitelik kazanmıştır. Fransız İhtilali’nden modern anayasalara kadar pek çok hukuki ve siyasi metinde önemli bir yere sahip olan bu kavramın ön plana çıkmasının temellerini incelemek bu çalışmanın temel amacını oluşturmaktadır. Pisagor gibi öncülerin insan biyolojisi, mitoloji, sayılar  ve metafizik anlamlar arasındaki etkileşim ve …